gulakbelen (X) Nov 14, 2008:

Kur'an'da A'raf (sağduyu sahipleri) adında bir sure var. Türkçe'de yaratılış, karakter, yapı, tabiat, doğa anlamında (fıtrat), iyiyi kötüden, hayrı şerden ayırmayı sağlayan iç duyu, ahlak şuuru, his, duyu manasına gelen (vicdan), mantıklı ve doğru düşünme melekesi, doğruyu yanlıştan ayırma özelliği, aklıselim, diri kalmış duyu anlamında kullanılan (sağduyu) Kur'an lisanında "Allah'ın ademoğullarının zürriyetine yerleştirerek kendilerini şahit tuttuğu sözleşme" (ahd-i misak) demek olmaktadır. İkinci anlamda, yani aşağıdan yukarıya ise "İnsanlığın korunmuş, unutulmamış, diri kalan, hala sağ duran duyularından; sağduyusundan, vicdanın derinliklerinden fışkırarak çıkan, böylece görünerek aşikar olan, ortaya çıkan Kitab" demek olur. Basiret kökü sözlükte "Bakmak, görmek, bilmek" manasına gelir. "İleride olacakları şimdiden görebilme" yeteneği anlamındadır. Türkçe'de "Kalp gözü" dediğimiz şeyi çağrıştırır. Keza "İleri görüşlü, basiretle bakmak, tedbirli, sağduyulu, sağgörülü" deyimleri bu manadadır. Bu durumda mana "insanlık vicdanı, insanlığın ölmemiş duyuları, insanlık sağduyusu, insanlığın körelmemiş vicdanı, iç görüsü, donmamış, diri kalabilmiş fıtratı" anlamına gelir. Bu ise Kur'an'ın kendi özel terminolojisi içinde "ahd-misak" dediği şeydir.

raptors (asker) Nov 14, 2008:

aslında bu mecazi kelimenin kökünü (düz anlamıyla) soruyorum